M
MeLiS
Ziyaretçi
*SORU 33 :*
Fıkıhtaki bazi terimlerin manaalari nelerdir?
*CEVAP:*
?Caizdir 》Yasak değildir, Serbesttir.
?Caiz değildir 》 Yasaktır, Günahtır. Nadirde olsa bazen de haram olmayan mekruh yerine kullanılır.
❗"Caiz degil" demek genel bir kelimedir.
1– Mekruh,
2– Haram,
3– Fâsid,
4– Küfür,
5– Sahih değildir,
6– İtibar edilmez,
7– Bid’at
8- Sahihtir
mânâlarina gelir.
Birer örnek verelim:
1- (Namaz kılanin önünde resim bulunmasi, câiz değil) demek, mekruhtur demektir. Genel olarak mekruh denilince, tahrimen mekruh anlaşılır.
2- (Alkollü içkileri içmek câiz değil) demek, haram demektir.
3- (Yürüyerek namaz kılmak câiz değil) demek, fâsid yani namaz bozulur demektir.
4- (Bir muslumanin zünnar denilen papaz kuşağını bele bağlaması câiz değil) demek, kâfir olur demektir.
5- (Diş çukurundaki yemek artığının altına su geçmezse gusül câiz olmaz) demek, gusül sahih olmaz, geçerli olmaz demektir.
6- (Müctehid olmayanın, âyet-i kerîmeden ve hadis-i şeriflerden mânâ çıkararak, kendi anladığına göre hareket etmesi câiz değil) demek, muteber değildir, hiç kıymeti yoktur demektir.
7- (Sakalı bir tutamdan kısa yapmak câiz değil) demek, bid’at olur demektir. Çünkü sünneti değiştirmiş oluyor.
8- "Cuma namazını kılmakla yükümlü olan bir kimsenin cuma ezanı okunurken alişveriş yapmasi caiz değil" demek, yaptığı alışveriş muamelesi sahihtir ve geçerlidir demektir.
?Haram》Bir şeyin yapılması, kullanılması, yiyilip içilmesinin kesin bir delille yasaklanmış olmasıdır.
❗Haramin manasi ise "caiz degildir" den daha özeldir. Zira her haram, caiz değildir. Ancak caiz olmayan herşey, haram olmaz.
?Mekruhtur 》 Hoş görülmeyen, Çirkin görülen şeydir. Hanefî mezhebinde mekruh lafzı genellikle tahrimen mekruh olarak kullanılır. Şafî mezhebinde mekruh tek çeşittir. Şafî'de nadir de olsa tahrimen mekruh lafzı kullanılır.
?Tenzihen Mekruhtur 》 Helâle yakın mekruhtur, günah değildir.
?Tahrimen Mekruhtur 》 Harama yakın mekruhtur, günahtır. Bu mekruh türünde olan şeylere direk haramda denilebilir. Nitekim Ebu Yusuf İmam-ı Azam'a mekruh demekle neyi kastediyorsun dediğinde, haramı kastediyorum demiştir.
?İsâet etmiş olur 》 Edepsizlik veya nankörlük etmiş olur. Bu kelime; kerahât-ı tahrimiyeden aşağı, keraheti tenzihiyeden yukarı olup daha çirkindir.
?Vaciptir 》 Gereklidir. Bu türden olan şeylere direk farzdır denilebilir. Bu; amelen farz, itikâden vacip, sübûten sünnettir.
?Müstehaptır 》Hoş görülen, beğenilen şeydir. Sünnet ve müstehap birbirleri yerine de kullanılır.
?Menduptur 》Sevilen, yapılması uygun olan, işlenmesi teşvik edilen şeylerdir.
?Mübahtır 》Sevap ya da günah olmaksızın helaldir.
?Sahihtir 》 Rükûn ve şartları tamamdır, geçerlidir. Kabul olması Allah'a kalmıştır.
?Sahih değildir 》 Rükûn ve şartları tamam değildir, geçerli değildir. Kabul olmaması Allah'a kalmıştır.
?Beis yoktur 》 Sakıncası yoktur, zararı yoktur. Bazen yapılmaması daha iyi olan şeyler için kullanılır.
?Mûteber olan kavle göre 》 Geçerli olan görüşe göre.
?Muhtâr kavle göre 》 Tercih edilen, seçilen görüşe göre.
?Rivayetler muhteliftir 》 Rivayetler çeşitlidir.
?Bu görüş muhtemeldir 》 Bu görüş ihtimal dahilindedir.
?Muhâliftir 》 Karşıdır, aykırıdır.
?İfsât eder 》 Bozar.
?Fâsittir 》 Bozulur.
?Zânnı galibe göre 》 Yüzde elliden yukarı kuvvetli görüşe göre.
Fıkıhtaki bazi terimlerin manaalari nelerdir?
*CEVAP:*
?Caizdir 》Yasak değildir, Serbesttir.
?Caiz değildir 》 Yasaktır, Günahtır. Nadirde olsa bazen de haram olmayan mekruh yerine kullanılır.
❗"Caiz degil" demek genel bir kelimedir.
1– Mekruh,
2– Haram,
3– Fâsid,
4– Küfür,
5– Sahih değildir,
6– İtibar edilmez,
7– Bid’at
8- Sahihtir
mânâlarina gelir.
Birer örnek verelim:
1- (Namaz kılanin önünde resim bulunmasi, câiz değil) demek, mekruhtur demektir. Genel olarak mekruh denilince, tahrimen mekruh anlaşılır.
2- (Alkollü içkileri içmek câiz değil) demek, haram demektir.
3- (Yürüyerek namaz kılmak câiz değil) demek, fâsid yani namaz bozulur demektir.
4- (Bir muslumanin zünnar denilen papaz kuşağını bele bağlaması câiz değil) demek, kâfir olur demektir.
5- (Diş çukurundaki yemek artığının altına su geçmezse gusül câiz olmaz) demek, gusül sahih olmaz, geçerli olmaz demektir.
6- (Müctehid olmayanın, âyet-i kerîmeden ve hadis-i şeriflerden mânâ çıkararak, kendi anladığına göre hareket etmesi câiz değil) demek, muteber değildir, hiç kıymeti yoktur demektir.
7- (Sakalı bir tutamdan kısa yapmak câiz değil) demek, bid’at olur demektir. Çünkü sünneti değiştirmiş oluyor.
8- "Cuma namazını kılmakla yükümlü olan bir kimsenin cuma ezanı okunurken alişveriş yapmasi caiz değil" demek, yaptığı alışveriş muamelesi sahihtir ve geçerlidir demektir.
?Haram》Bir şeyin yapılması, kullanılması, yiyilip içilmesinin kesin bir delille yasaklanmış olmasıdır.
❗Haramin manasi ise "caiz degildir" den daha özeldir. Zira her haram, caiz değildir. Ancak caiz olmayan herşey, haram olmaz.
?Mekruhtur 》 Hoş görülmeyen, Çirkin görülen şeydir. Hanefî mezhebinde mekruh lafzı genellikle tahrimen mekruh olarak kullanılır. Şafî mezhebinde mekruh tek çeşittir. Şafî'de nadir de olsa tahrimen mekruh lafzı kullanılır.
?Tenzihen Mekruhtur 》 Helâle yakın mekruhtur, günah değildir.
?Tahrimen Mekruhtur 》 Harama yakın mekruhtur, günahtır. Bu mekruh türünde olan şeylere direk haramda denilebilir. Nitekim Ebu Yusuf İmam-ı Azam'a mekruh demekle neyi kastediyorsun dediğinde, haramı kastediyorum demiştir.
?İsâet etmiş olur 》 Edepsizlik veya nankörlük etmiş olur. Bu kelime; kerahât-ı tahrimiyeden aşağı, keraheti tenzihiyeden yukarı olup daha çirkindir.
?Vaciptir 》 Gereklidir. Bu türden olan şeylere direk farzdır denilebilir. Bu; amelen farz, itikâden vacip, sübûten sünnettir.
?Müstehaptır 》Hoş görülen, beğenilen şeydir. Sünnet ve müstehap birbirleri yerine de kullanılır.
?Menduptur 》Sevilen, yapılması uygun olan, işlenmesi teşvik edilen şeylerdir.
?Mübahtır 》Sevap ya da günah olmaksızın helaldir.
?Sahihtir 》 Rükûn ve şartları tamamdır, geçerlidir. Kabul olması Allah'a kalmıştır.
?Sahih değildir 》 Rükûn ve şartları tamam değildir, geçerli değildir. Kabul olmaması Allah'a kalmıştır.
?Beis yoktur 》 Sakıncası yoktur, zararı yoktur. Bazen yapılmaması daha iyi olan şeyler için kullanılır.
?Mûteber olan kavle göre 》 Geçerli olan görüşe göre.
?Muhtâr kavle göre 》 Tercih edilen, seçilen görüşe göre.
?Rivayetler muhteliftir 》 Rivayetler çeşitlidir.
?Bu görüş muhtemeldir 》 Bu görüş ihtimal dahilindedir.
?Muhâliftir 》 Karşıdır, aykırıdır.
?İfsât eder 》 Bozar.
?Fâsittir 》 Bozulur.
?Zânnı galibe göre 》 Yüzde elliden yukarı kuvvetli görüşe göre.
